Şirket Değerlemesi: M&A Kararlarının Temel Taşı
ŞİRKET DEĞERLEMESİ: M&A KARARLARININ TEMEL TAŞI

Şirket Değerlemesi: M&A Kararlarının Temel Taşı

Şirket değerlemesi, hem büyük hem de küçük işletmeler için stratejik bir araçtır. Özellikle birleşme ve satın alma (M&A) süreçlerinde kritik bir öneme sahiptir. Şirketlerin doğru değerini anlamak; yatırımcıların, yöneticilerin ve diğer ilgili tarafların enformasyonel kararlar almasını sağlar.

Değerleme süreci; şirketin finansal sağlığını, piyasadaki konumunu ve gelecek potansiyelini ortaya koyar. Böylece şirketler, varlıklarını en etkin şekilde yönetebilir ve stratejik yatırım fırsatlarını değerlendirebilir.

Ayrıca şirket değerleme, büyüme stratejilerini şekillendirmede ve risk yönetiminde de temel bir faktördür. Özellikle M&A işlemleri söz konusu olduğunda doğru değerleme, potansiyel sinerjilerin ve risklerin belirlenmesine olanak tanır ve karşılıklı müzakerelerin adil bir zeminde yürütülmesini sağlar. Böylece her iki tarafın da işlem sonrası karşılaşabileceği mali sürprizleri en aza indirir.

Şirket Değerleme Nedir?

Şirket değerlemesi, bir işletmenin ekonomik değerinin belirlenmesi sürecidir. Bu süreç; bir şirketin sahip olduğu varlıkların, borçların, gelir potansiyelinin ve pazar koşullarının kapsamlı bir analiziyle gerçekleştirilir.

Şirket değerlemesi; birleşme ve satın alma (M&A) kararları, ortaklık anlaşmaları, yatırım analizi, mali planlama ve hatta vergisel gereklilikler gibi çeşitli durumları göz önünde bulundurur. Değerleme metodolojileri, işletmenin içsel ve dışsal faktörlerini dikkate alır ve bu faktörlerin şirketin değeri üzerinde nasıl bir etki yarattığını inceler.

Şirket Değerlemesi Nasıl Yapılır? Şirket Değerlemesi Yöntemleri

Şirket değerlemesi yapılırken kullanılan birkaç ana yöntem vardır. Her biri farklı senaryolar ve ihtiyaçlar için uygun olabilir. Bu yöntemler, şirketin finansal verilerini, pazar koşullarını ve sektörel dinamikleri analiz ederek işletmenin gerçek değerini ortaya koymayı amaçlar.

Aşağıda şirket değerlemesi için kullanılan başlıca yöntemleri bulabilirsiniz.

Tasfiye Değeri Yöntemi

Yöntem, şirketin faaliyetlerini durdurup varlıklarını parça parça sattığı bir durumda elde edilebilecek net değeri hesaplamak için kullanılır. Şirketin devam eden işletme değerinin altında bir değerleme olabilir, çünkü varlıklar genellikle acil satış koşullarında piyasa değerlerinin altında satılır.

İndirgenmiş Nakit Akımları (DCF) Yöntemi

En yaygın kullanılan değerleme yöntemlerinden biridir. Gelecek nakit akışlarını, şirketin risk profilini yansıtan bir iskonto oranı ile bugünkü değerlerine indirger. Şirketin gelecekteki performans beklentileri hakkında kapsamlı bir analiz gerektirir.

Emsal Değeri Yöntemi

Benzer şirketlerin veya işlemlerin değerleme çarpanlarını kullanarak bir şirketin değerini tahmin eder. Bu yöntem, özellikle piyasa verilerine kolay erişimin olduğu halka açık şirketler için ideal olabilir. Halka açık şirketlerde Fiyat / Kazanç, Firma Değeri / FAVÖK, Fiyat / Nakit Akımı gibi temel oranlar dikkate alınıır.

Net Aktif Değer Yöntemi

Şirketin toplam varlıklarının piyasa değerini hesaplayıp, toplam borçları çıkardığınızda elde edilen değerdir. Gayrimenkul şirketleri gibi varlık yoğun şirketler için özellikle uygundur.

Temettü Verimi Yöntemi

Şirketin hisse başına ödediği temettülerin hesaplanmasıyla değerleme yapılır.

Piyasa Değeri Yöntemi

Halka açık şirketler için kullanılır. Şirketin toplam hisse sayısı ve hisse başına piyasa fiyatının çarpımı ile hesaplanır.

Startup'lara Yönelik Puanlama Sistemine Dayalı Yöntemler

Bu yöntemler, özellikle henüz kar elde etmeyen startup'lar için kullanılır. Pazar potansiyeli, ürünün inovasyon düzeyi, ekip kalitesi gibi nitel faktörlere dayalı puanlamalar yaparak değerleme gerçekleştirilir.

Şirket Değerlemesinde Kullanılan Finansal Göstergeler

Şirket değerlemesi sürecinde finansal göstergeler, bir şirketin mali sağlığını, performansını ve potansiyelini değerlendirmede kritik role sahiptir. Bu göstergeler; yatırımcıların, şirketin finansal durumu hakkında derinlemesine anlayış kazanmalarına yardımcı olur.

Genel olarak şirket değerleme sürecinde önemli olan bazı finansal göstergeler şunlardır:

  • FAVÖK (EBITDA): Faiz, vergi, amortisman ve itfa öncesi kazançları ifade eden bu gösterge şirketin operasyonel karlılığını ölçer. Farklı endüstrilerdeki veya coğrafyalardaki şirketleri karşılaştırırken yararlıdır. Çünkü operasyonel etkinliği finansman yapısı ve vergi yükümlülükleri gibi etkenlerden arındırarak gösterir.
  • Net Kar: Şirketin satışlarından tüm maliyet (ham madde, işçilik, amortisman) ve tüm giderlerin (vergiler, faizler, amortismanlar gibi) çıkarılmasıyla elde edilen kârdır. Bu rakam, şirketin ürün veya hizmetlerini ne kadar karlı bir şekilde sattığını ve genel maliyet yönetimi becerilerini yansıtır. Ayrıca hissedarlara temettü yaratabilecek bir baz oluşturur.
  • Borç/Öz Sermaye Oranı: Bu oran, şirketin toplam borçlarının, öz sermayesine oranını ifade eder ve şirketin finansal yapısının ne kadar sağlıklı/riskli olduğunu gösterir. Yüksek bir borç / öz sermaye oranı, şirketin borçlanma ile finanse edildiğini ve potansiyel finansal kırılganlıklar içerebileceğini gösterir.
  • Dönüşüm Oranları: Özellikle likidite oranları (cari oran, asit-test oranı) ve dönüşüm oranları (stok dönüşüm hızı, alacakların tahsil süresi), şirketin varlıklarını nakde çevirme hızını ve operasyonel etkinliğini ölçer. Bu göstergeler, şirketin kısa vadeli yükümlülüklerini karşılama yeteneğini ve operasyonel verimliliğini anlamak için kullanışlı olabilir.
  • Piyasa Değeri/Defter Değeri (P/B) Oranı: şirketin piyasa değerinin, muhasebe kayıtlarındaki defter değerine oranını ifade eder. P/B oranı, özellikle varlık yoğun şirketler için önemli bir göstergedir. Şirketin varlıklarını ne kadar değerli bulduğunu gösterir.
  • Fiyat/Kazanç (P/E) Oranı: Şirketin hisse başına piyasa fiyatının, hisse başına düşen net karına oranıdır. Bu oran, yatırımcıların bir şirket için ödedikleri fiyatın, şirketin kazanç potansiyeline kıyasla makul olup olmadığını değerlendirmede kullanılır.

Şirket Değerlemesi M&A Kararlarını Nasıl Etkiler?

Şirket değerlemesi, birleşme ve satın alma (M&A) süreçlerinde merkezi bir role sahiptir. Bu tür kararlar, doğru değerleme olmadan yanıltıcı sonuçlar doğurabilir.

İlk olarak şirket değerlemesi, satın alma tekliflerinin adil olup olmadığını belirlemek için kritik bir araçtır. Alıcı şirketler, satın alma kararlarını ve teklif ettikleri fiyatları, hedef şirketin değerleme sonuçlarına göre ayarlar. Değerleme, aşırı ödeme riskini azaltır ve alıcıların yatırımın getirisini maksimize etmelerine yardımcı olur.

Buna ek olarak M&A işlemlerinin temel motivasyonlarından biri sinerji yaratmaktır. Değerleme süreci, potansiyel sinerjileri ve bunların finansal etkilerini öngörmeye yardımcı olur.

Şirket değerlemesi, M&A süreçlerindeki riskleri belirleme ve değerlendirme konusunda da önemli bir fonksiyon üstlenir. Değerleme analizi, sektörel riskler, operasyonel riskler ve finansal riskler gibi çeşitli risk faktörlerini içerir. Bu bilgiler, yatırımcılara daha bilinçli kararlar alma olanağı tanır.

M&A işlemleri genellikle büyük miktarlarda sermaye gerektirir. Şirket değerlemesi, bu tür işlemlerin finansmanında önemli bir rol oynar. Değerleme, potansiyel yatırımcılar ve finansörler için şirketin değerini ve yatırımın getirisini objektif bir şekilde ortaya koyar, böylece işlem için gerekli sermayenin önceden planlanmasına katkıda bulunur.

Aynı zamanda M&A süreçleri, karmaşık hukuki ve düzenleyici gerekliliklere tabidir. Doğru bir şirket değerlemesi, bu sürecin düzenleyici standartlara ve adil piyasa uygulamalarına uygun olarak yürütülmesini sağlar. Özellikle halka açık şirketlerin satın alınması durumunda, değerleme süreci, hissedarların çıkarlarını korur şekilde adilce yürütülmelidir.

M&A Sürecinde ÜNLÜ & Co Uzmanlığından Yararlanın!

Türkiye’nin öncü finans kuruluşu ÜNLÜ & Co olarak uzman ekibimizle müşterilerimize M&A süreçlerinde kapsamlı bir destek sağlamaktayız. M&A danışmanlığı projelerimiz kapsamında şirket değerlemesi de dahil olmak üzere sürecin tüm adımlarında gerek satıcı gerekse yatırımcı tarafta bulunan müşterilerimize sağlıklı karar alınması ve sürecin başarı ile tamamlanmasında destek oluyoruz.

M&A süreci kapsamında sağlıklı bir şirket değerlemesi süreci için ekibimizin uzmanlığından yararlanabilir, birleşme ve devralma süreçlerini ÜNLÜ & Co danışmanlığıyla yönetebilirsiniz.